Icheli F., Levin N., Giakoumi S., Katsanevakis S., Abdulla A., Coll M., Fraschetti S., Kark S., Koutsoubas D., Mackelworth P., Maiorano L. & H.P. Possingham, 2013. Setting priorities for regional conservation planning in the Mediterranean Sea. PLoS ONE, 8(4): e59038, doi:10.1371/journal.pone.0059038

Στα θέματα διατήρησης της βιοποικιλότητας η χωρική ιεράρχηση είναι προαπαιτούμενο στην προσπάθεια να επιτευχθεί αποτελεσματική προστασία των οικοσυστημάτων ιδίως όταν δεν είναι διαθέσιμα αναλυτικά δεδομένα για συγκεκριμένα ενδιαιτήματα. Στην εργασία αυτή γίνεται προσπάθεια για συμβολή στη προσπάθεια διατήρησης της βιοποικιλότητας της Μεσογείου - που ως γνωστόν αποτελεί μια υψηλής προτεραιότητας περιοχή για την παγκόσμια βιοποικιλότητα – λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά χωρικά σχέδια διατήρησης που έχουν προταθεί τα τελευταία χρόνια. Τα διαφορετικά σχέδια διατήρησης της βιοποικιλότητας εξετάζονται προκειμένου να διερευνηθεί ποια από αυτά συμβάλλουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην αποτελεσματική προστασία των ενδιαιτημάτων της Μεσογείου. Η κριτική ανασκόπηση έξι σχεδίων διατήρησης που είναι σε εφαρμογή σήμερα καθώς και άλλων δώδεκα που έχουν προταθεί από διαφορετικούς φορείς καταδεικνύει την ύπαρξη αρκετών κενών όσον αφορά την αποτελεσματική προστασία των ενδιαιτημάτων της λεκάνης αυτής. Τα κενά αυτά εντοπίζονται κυρίως στην μη κάλυψη ικανοποιητικά τμημάτων της ΝΑ Μεσογείου καθώς επίσης και σε ορισμένους τύπους ενδιαιτημάτων (π.χ. ανοικτές θάλασσες και βαθύαλα οικοσυστήματα). Τα 18 σχέδια διαχείρισης (ήδη σε εφαρμογή και προταθέντα) διαφοροποιούνται σημαντικά τόσο ως προς το ποσοστό έκτασης της Μεσογείου που καλύπτουν (από 0.1 έως 58.5% της έκτασής της), όσο και ως προς τα σημεία-περιοχές που προτείνουν ότι απαιτείται αποτελεσματική εφαρμογή προστασίας. Οι διαφοροποιήσεις που καταγράφονται στα σχέδια αυτά αποδίδονται στα διαφορετικά κριτήρια βαρύτητας, τις διαφορετικές προσεγγίσεις ανάλυσης καθώς και τα διαφορετικά οικολογικά δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση. Η ανάλυση που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της εργασίας έδειξε ότι παρά την διαφορετικότητα των σχεδίων διατήρησης που έχουν εφαρμοστεί/προταθεί δέκα περιοχές της Μεσογείου αποτελούν περιοχές υψηλής προτεραιότητας για άμεση εφαρμογή αποτελεσματικής διατήρησης (που αντιπροσωπεύουν το 10% της Μεσογείου) και συμπεριλαμβάνονται σε όλα τα σχέδια διατήρησης (αν στην ανάλυση συμπεριληφθούν και οι περιοχές που προτείνονται από τουλάχιστον 5 σχέδια διατήρησης τότε προστίθεται ένα επιπλέον 10%). Στην εργασία επισημαίνεται επιπρόσθετα η αναγκαιότητα για άμεση αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει σήμερα η λεκάνη της Μεσογείου μέσα από την ανάπτυξη ενός δικτύου περιοχών για διατήρηση, εφαρμόζοντας τις αρχές του χωρικού στρατηγικού σχεδιασμού. Σ’ αυτό τον θαλάσσιο χωρικό σχεδιασμό απαιτείται η συλλογή ποσοτικών δεδομένων ποικιλότητας ιδιαίτερα για συγκεκριμένους τύπους ενδιαιτημάτων (π.χ. βαθύαλα οικοσυστήματα), είδη και βιοκοινότητες (π.χ. υποθαλάσσιες σπηλιές) και περιοχές (π.χ. ακτές Αφρικής και συγκεκριμένες περιοχές στη Λεβαντίνη). Επιπρόσθετα, τονίζεται η αναγκαιότητα για την ενίσχυση διεθνών συνεργασιών σε περιοχές που επεκτείνονται σε διαφορετικά κράτη που παρουσιάζουν έντονα διαφορετικά ιστορικά, πολιτιστικά, οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Τέλος στην εργασία προκρίνεται η άμεση εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων σε ήδη διαθέσιμα σχέδια διατήρησης (παρά η ανάπτυξη νέων) στην προσπάθεια για αποτελεσματική διατήρηση της βιολογικών πόρων και των ενδιαιτημάτων τους στη Μεσόγειο τόσο σε παν-μεσογειακό επίπεδο όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0059038