Duffy K.J., Waud M., Schatz B., Petanidou T., Jacquemyn H. (2019). Latitudinal variation in mycorrhizal diversity associated with a European orchid. Journal of Biogeography, 46 (5), pp. 968-980.
Σε πλειάδα οργανισμών έχει παρατηρηθεί ότι η βιοποικιλότητα είναι ανομοιόμορφα κατανεμημένη κατά το γεωγραφικό πλάτος. Ποτέ, όμως, δεν έχει μελετηθεί η κατανομή της ποικιλότητας σημαντικών υπόγειων εταίρων σε σχέσεις αμοιβαιότητας, όπως οι μυκορριζικοί μύκητες των ορχιδεών (ΜΜΟ). Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η βιοποικιλότητα και κατανομή των ΜΜΟ στην Ευρώπη για το είδος ορχιδέας Spiranthes spiralis (L. Chevall). Συγκεκριμένα, μελετήθηκαν στη φύση 37 πληθυσμοί του είδους αυτού, σε διαβάθμιση γεωγραφικού πλάτους μεγαλύτερη των 3000 χιλιομέτρων, εστιάζοντας στο ερώτημα αν η ποικιλότητα και η σύνθεση βιοκοινότητας των μυκορριζικών μυκήτων του επηρεάζονται από το γεωγραφικό πλάτος. Για τον σκοπό αυτόν, αναγνωρίσθηκαν με αλληλούχιση οι μυκορριζικοί μύκητες και μετρήθηκαν οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που πιθανώς επηρεάζουν την κατανομή τους. Επιπλέον, για την εκτίμηση της παρουσίας κατάλληλων μυκορριζικών μυκήτων που επηρεάζουν την φύτρωση των σπερμάτων του φυτού, πραγματοποιήθηκε πείραμα αμοιβαίας μετατόπισης και ταφής σπερμάτων σε ακραίες (βορρά, νότο) και κεντρικές περιοχές του χώρου φυσικής κατανομής του φυτού.
Συνολικά βρέθηκαν 75 ΜΜΟ να συνδέονται με την S. spiralis, η πλειονότητα των οποίων ανήκει στις οικογένειες Ceratobasidiaceae και Thelephoraceae. Τόσο η ταξινομική, όσο και η φυλογενετική ποικιλότητα των ΜΜΟ μειώνεται με το γεωγραφικό πλάτος. Τρία taxa Ceratobasidiaceae είχαν ευρεία κατανομή, ο αριθμός αλληλουχιών των δύο από αυτά να βαίνει μειούμενος με το γεωγραφικό πλάτος. Τα πειράματα αμοιβαίας μετατόπισης και ταφής σπερμάτων έδειξαν ότι τα σπέρματα της S. spiralis είχαν επιτυχή φύτρωση σε όλες τις περιοχές ανεξαρτήτως της προέλευσης των σπερμάτων, αλλά τα ποσοστά φύτρωσης ήταν μέγιστα στο νότιο εύρος κατανομής του είδους, όπου και η μέγιστη ποικιλότητα ΜΜΟ.
Συμπεραίνεται ότι η ποικιλότητα των ΜΜΟ μειώνεται με το γεωγραφικό πλάτος, το οποίο δείχνει ότι οι κοινότητες των ΜΜΟ πιθανώς καθορίζονται από το γεωγραφικό πλάτος. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την ανάγκη κατανόησης των αιτίων που καθορίζουν την κατανομή των υπογείων εταίρων στις σχέσεις αμοιβαιότητας, κάτι που είναι σημαντικό για την πρόβλεψη της μελλοντικής κατανομής φυτών υπό όποιο σενάριο κλιματικής αλλαγής.