Evidence-based marine protected area planning for a highly mobile endangered marine vertebrate.

Schofield, G., Scott, R., Dimadi, A., Fossette, S., Katselidis, K.A., Koutsoubas, D., Lilley, M.K.S., Pantis, J.D., Karagouni, A.D., Hays, G.C. 2013. Evidence-based marine protected area planning for a highly mobile endangered marine vertebrate. Biological Conservation, 161, pp. 101-109

Οι Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (Θ.Π.Π.) αποτελούν σήμερα ένα σημαντικό εργαλείο στις προσπάθειες για την διατήρηση και προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της διαχείρισης των αλιευτικών αποθεμάτων. Στην κατεύθυνση αυτή υπάρχει ευρύ ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μεθόδων οι οποίες θα βελτιστοποιούν τον σχεδιασμό και την ορθή χωροθέτηση Θ.Π.Π. Στα πλαίσια της εργασίας αυτής χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα, τα οποία συλλέχθηκαν σε μια περίοδο άνω των 10 χρόνων (2002-2013), και αφορούσαν την παρακολούθηση ενός σημαντικού αριθμού ατόμων (περισσότερα από 100 αρσενικά και θηλυκά άτομα) της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta με τη χρήση εξειδικευμένων συσκευών (καταγραφείς GPS και δορυφορικοί πομποί Fastloc GPS-Argos), στη προσπάθεια διερεύνησης του βέλτιστου σχεδιασμού μιας Θ.Π.Π. Περιοχή μελέτης απετέλεσε το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, που συνιστά μία παγκόσμιας σημασίας αναπαραγωγική περιοχή για τον πληθυσμό της Caretta caretta στη Μεσόγειο. Οι θαλάσσιες χελώνες χρησιμοποιούσαν κυρίως την περιοχή κοντά στην ακτή (περίπου 7 km σε μήκος Χ 1 km σε πλάτος, εντός της ισοβαθούς των 10 μ.) για την αναπαραγωγή και διατροφή τους, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές του έτους. Υπολογίστηκε ότι αυτή η μικρή παράκτια θαλάσσια περιοχή περιλαμβάνει το 72% όλων των σημείων GPS των χελωνών που καταγράφηκαν στην Θ.Π.Π. του Ε.Θ.Π.Ζ. και επομένως είναι πολύ σημαντική η αποτελεσματική διαχείρισή της. Στα πλαίσια της έρευνας αναπτύχθηκε επίσης ένας δείκτης αξιολόγησης της καταλληλότητας των υπαρχόντων και των προτεινόμενων ζωνών προστασίας του θαλάσσιου πάρκου ο οποίος λαμβάνει υπόψη: (1) την κύρια περιοχή (home range area) που χρησιμοποιούν οι θαλάσσιες χελώνες και σε σύγκριση με (2) το μέγεθος της ζώνης, ώστε το όφελος για τις χελώνες να αυξηθεί χωρίς σημαντική επιβάρυνση στους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στη περιοχή (π.χ. επαγγελματίες θαλάσσιας παρατήρησης χελώνας, παράκτιοι αλιείς). Μέσω αυτής της τεκμηριωμένης προσέγγισης, προτείνεται μια ελαφρά τροποποίηση στα όρια ζωνών της υπάρχουσας Θ.Π.Π. γεγονός που θα συμβάλλει αποτελεσματικότερα στη διατήρηση ενός τόσο σημαντικού αναπαραγωγικού πληθυσμού της θαλάσσιας χελώνας, χωρίς να διαφοροποιήσει σημαντικά τις τοπικές οικονομικές/τουριστικές δραστηριότητες. Εκτιμάται ότι η μεθοδολογική προσέγγιση που χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα έρευνα θα έχει ευρεία εφαρμογή για το μελλοντικό χωρικό σχεδιασμό Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών στη Μεσόγειο αλλά και σε άλλες περιοχές του πλανήτη και ιδιαίτερα εκείνων που χρησιμοποιούνται από είδη που μετακινούνται και μπορούν να ιχνηλατηθούν.

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0006320713000712